Page 85 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Tabela 2. Dopunjene kliničke smernice za postavljanje dijagnoze i lečenje pacijenata sa BPPV od strane Američke akademije za otorinolarin-
gologiju i hirurgiju glave i vrata (adaptirano) 5
Smernica za: Postupak Jačina dokaza
Kliničar treba da postavi dijagnozu p-BPPV kada utvrdi vrtoglavicu povezanu sa torzionim nistagmusom na gore,
1a. Postavljanje dijagnoze p-BPPV Izričita preporuka
koji se provocira Dix-Hallpike testom
1b. Postavljanje dijagnoze h-BPPV Ukoliko pacijent ima pozitivnu anamnezu, a Dix-Hallpike test je negativan, kliničar treba da izvede Roll test Preporuka
2a. Diferencijalna dijagnoza Kliničar mora razlikovati BPPV od drugih uzroka nestabilnosti, nesigurnosti i vrtoglavice Preporuka
Kliničar treba dobro da ispita faktore od značaja koji mogu uticati na lečenje, uključujući otežanu pokretljivost,
2b. Modifikujući faktori Preporuka
poremećaje centralnog nervnog sistema, itd.
Kliničari NE TREBA da traže radiografska ispitivanja kod pacijenata koji ispunjavaju uslove za postavljanje
3a. Radiografska snimanja Preporuka protiv
dijagnoze BPPV
Kliničari NE TREBA da izvode dodatna vestibulološka testiranja kod pacijenata koji ispunjavaju uslove za
3b. Vestibulološko testiranje Preporuka protiv
postavljanje dijagnoze BPPV
4a. Repozicione procedure kao Kliničar treba da leči sve pacijente sa p-BPPV sa CRP, ili da uputi pacijenta kod drugog lekara Izričita preporuka
inicijalna terapija
4b. Postproceduralne restrikcije Kliničari NE TREBA da preporučuju postproceduralne posturalne restrikcije nakon CRP Izričita preporuka
4c. Opservacija kao inicijalna terapija Kliničar može ponuditi opservaciju kao inicijalno lečenje kod pacijenata sa BPPV Opciono
Kliničar može ponuditi pacijentu vestibularnu rehabilitaciju, ili u formi samo-lečenja ili od strane
5. Vestibularna rehabilitacija Opciono
kliničara koji leči BPPV
Kliničar NE TREBA rutinski da prepisuje lekove, tj. vestibularne supresante pacijentima sa BPPV
6. Terapija lekovima Preporuka protiv
(uključujući antihistaminike i/ili benzodiazepine)
Kliničar treba da ponovo pregleda pacijenta 1 mesec nakon inicijalne epizode da bi dokumentovao
7a. Procena uspeha lečenja Preporuka
rezoluciju ili perzistenciju simptoma
Kliničar treba da ispita, ili da uputi drugom kliničaru koji to može, pacijente sa perzistentnim simptomima ili sa
7b. Procena neuspeha lečenja Preporuka
prisutnim dodatnim perifernim vestibulološkim ili centralnim poremećajima
Kliničar treba da objasni i nauči pacijenta o svim uticajima BPPV na njihovu bezbednost, potencijal
8. Edukovanje Preporuka
za recidiv bolesti i značaj praćenja
Kako unaprediti prepoznavanje sve što je neophodno za uspešno rano postavljanje dijagno-
i lečenje BPPV? ze kao i za lečenje pacijenata sa BPPV.

Ostaje još puno pitanja na koja treba dati odgovor, kako Najvažniji korak ka poboljšanju lečenja i smanjenju troš-
o trenutnoj kliničkoj praksi, tako i o perspektivama za dalje kova zdravstvene zaštite je usvajanje preporuka dobre kli-
unapređenje dijagnostike i lečenja BPPV. ničke prakse i standardizacija lečenja. To je najbolje učiniti
kroz podršku u jedinstvenom zdravstvenom sistemu, kon-
Ne postoje studije o odnosu cene i efikasnosti u leče- tinuiranu edukaciju lekara, prvenstveno lekara opšte prak-
nju, kao i o tome da li je neophodno raditi snimanje sluha se i gerijatara, pa potom i neurologa i otorinolaringologa u
svakom pacijentu sa BPPV. Takođe, nema dovoljno dokaza o primarnoj i sekundarnoj zdravstvenoj zaštiti, jer su to lekari
pojedinim aspektima lečenja BPPV (na primer, korist od ve- koji najčešće prvi sreću pacijente sa BPPV. Jasne smernice za
stibularne rehabilitacije u smanjenju stope recidiva), a nije lekare i strategija na nacionalnom nivou, kako blagovreme-
urađena ni standardizacija pojedinih repozicionih manevara no zbrinuti pacijenta sa BPPV ili uputiti dalje kod lekara koji
koji se koriste . Poslednje smernice su veoma jasne i sadrže može postaviti dijagnozu i izlečiti pacijenta, su od izuzetnog
33
značaja za poboljšanje ishoda lečenja i uštedu.

Zaključak

Iako predstavlja najčešću formu vrtoglavice koja se viđa u svakodnevnoj kliničkoj praksi, BPPV je i
dalje nedovoljno prepoznat i lečen, kako kod nas, tako i u svetu. Poznavanje smernica i savremenih
preporuka za postavljanje dijagnoze i lečenja, stalna edukacija lekara i podrška su od izuzetnog
značaja, jer vode standardizaciji lečenja, boljim ishodima i smanjenju troškova zdravstvene zaštite.

Abstract

BPPV is characterized by short periodic episodes of vertigo caused by changes in head position and abnormal stimulation
of the cupula of one of the three semicircular canals in the inner ear, most commonly, the posterior. It represents the

SMJERNICE I PREPORUKE Galenika Medical Journal, 2023; 2(8):80-84. 83