Page 12 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

rezultat prema skali za proveru kvaliteta, ukupno trajanje Slika 1. Dijagram toka koji ilustruje identifikaciju i odabir studija za
studije, ukupan broj pacijenata, starost pacijenata, kon- uključivanje u pregled
centracija kiseonika dostavljenog pacijentu u udahnutom
vazduhu, doza isporučenog kiseonika u L/min, trajanje te-
rapije kiseonikom u okviru 24 h, ukupno trajanje terapije
kiseonikom u danima, parcijalni pritisak kiseonika u arterij-
skoj krvi (u mmHg ili kPa) i nivo slobodnih radikala kiseonika
u krvi ili drugim tkivima. U ovom sistematskom pregledu,
pojedinačni pacijenti izdvojeni iz preuzetih studija bili su je-
dinica analize.
Podaci koji nedostaju zatraženi su od autora origina-
lnog rada i povučeni iz rezultata predstavljenih na clinical-
trial.gov, ako su bili dostupni. Uticaj podataka koji nedostaju
pomenut je u poglavlju „Diskusija“. Procena heterogenosti
nije bila primenjiva za ovu vrstu sistematskog pregleda. Nije
pronađeno dovoljno studija sa brojčanim podacima za kvan-
titativnu sintezu podataka; urađeno je narativno sumiranje i
dat tabelarni prikaz nalaza iz pojedinačnih publikacija.

Statistika
Podaci su opisani srednjom vrednošću i standardnom
devijacijom, ako su kontinuirani, a učestalostima i procen-
tima, ako su kategorijski. Za bolju vizualizaciju podataka
korišćeni su odgovarajući grafikoni. Obrada podataka je iz-
vršena softverom Microsoft Excel, verzija 2019.

Rezultati kiseonikom. U studiji na pacijentima sa traumatskom po-
vredom mozga (n=21) , nivoi izoprostana u likvoru nisu bili
12
Nakon pretraživanja baza podataka, identifikacije, evi- povišeni nakon normobarične terapije kiseonikom. S dru-
dencije, skrininga i provere podobnosti, u pregled je uklju- ge strane, kada su bolesnici s hroničnom opstruktivnom
čeno ukupno 11 objavljenih studija; proces odabira je prika- plućnom bolešću (Chronic Obstructive Pulmonary Disease,
zan u dijagramu toka (slika 1) koji je izgrađen prema PRISMA COPD) bili izloženi normobaričnoj inhalacionoj terapiji ki-
14
preporukama . Karakteristike uključenih studija prikazane seonikom, glutation disulfidne i proteinske karbonilne gru-
10
su u tabeli 1 11-21 . pe su značajno porasle u eritrocitima (ove poslednje takođe
i u plazmi), dok su se nivoi glutationa smanjili; nakon pre-
Ukupno 331 pacijent bio je izložen normobaričnoj te- stanka terapije kiseonikom, nivoi ovih markera oksidativnog
rapiji kiseonikom u tih 11 studija, svi su bili odrasli, osim stresa postepeno su se normalizovali.
jednog deteta. Nešto više od polovine odraslih ispitanika
(n=166) bili su zdravi dobrovoljci, dok su ostali pacijenti Nijedna od studija nije prijavila smrt među pacijentima
(n=165) bili uglavnom s hroničnom opstruktivnom bolešću ili zdravim dobrovoljcima koji su bili izloženi normobaričnoj
pluća ili traumom mozga (jedino dete među pacijentima inhalacionoj terapiji kiseonikom. Pet od 11 studija prijavilo
pati od parcijalne monosomije ). Neželjeni ishodi nor- je simptome i znake normobarične toksičnosti kiseonika, ali
21
mobarične inhalacione primene kiseonika ocenjeni su samo kada je FiO bio 100% ili 75% i brzina primene > 7 L/
2
klinički, radiografski, funkcionalnom dijagnostikom i/ min duže od 6 sati; nije zabeležena toksičnost za respiratorni
ili laboratorijskim merenjima. Glavni ishodi izloženosti trakt kada je FiO bio ispod 50%. Glavni simptomi toksičnosti
2
normobaričnom kiseoniku u uključenim studijama i pro- kiseonika bili su supsternalna nelagoda, retrosternalni bol,
cena rizika od pristrasnosti prikazani su u tabeli 2. nazalna kongestija i kijavica, bol u grlu, kašalj i nelagodnost
u ušima. Glavni znaci toksičnosti kiseonika bili su edem duš-
Samo dve od analiziranih studija eksplicitno navode nika, erozije i prekomerna sekrecija, dok je vitalni kapacitet
parcijalni pritisak kiseonika u arterijskoj krvi kada se kori- smanjen. Postmortem pregled pacijenata koji su bili izloženi
sti normobarična inhalaciona terapija sa 100% kiseonikom normobaričnoj terapiji kiseonikom pokazao je proliferaciju
(FiO 100%); jedna studija (n=6, zdravi dobrovoljci) je prija- plućnih kapilara i zadebljanje alveolarnih septuma kod po-
20
2
vila 459 mmHg, a druga (n=11, zdravi dobrovoljci) je prija- lovine izloženih ispitanika.
16
vila 485-562 mmHg. Dve studije su izvestile o oksidativnom
stresu izazvanom normobaričnom inhalacionom terapijom

10 DOI: 10.5937/Galmed2305007J