Page 9 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

PRAG AKUTNE TOKSIČNOSTI

NORMOBARIČNE TERAPIJE KISEONIKOM:

SISTEMATSKI PREGLED

ACUTE TOXICITY THRESHOLD OF NORMOBARIC

OXYGEN THERAPY: SYSTEMATIC REVIEW

Slobodan M. Janković
1
Semir Mehović
2
Edin Begić Ni u jednoj od analiziranih studija, terapija
3, 4
Naida Omerović kiseonikom nije izazvala toksične efekte
5
Ana Antanasković na respiratorni trakt, ako je koncentracija
1
Radiša Vojinović kiseonika u udahnutom vazduhu bila ispod
1
Milica Jovanović 1 50%, bez obzira na brzinu primene. Toksične
posledice udisanja kiseonika u koncentraciji
1 Fakultet medicinskih nauka Univerziteta u Kragujevcu, Kragujevac, Srbija većoj od 50% nastupile su tek nakon davanja
2 Javno zdravstvena ustanova Apoteke Sarajevo, Sarajevo,
Bosna i Hercegovina kiseonika duže od 6 sati, brzinom većom
3 Medicinski fakultet Univerziteta Sarajevska škola za nauku i tehnologiju, od 7 L/min, a uglavnom su se ogledale u
Sarajevo, Bosna i Hercegovina upali traheobronhijalne sluznice, s epitelnim
4 Opšta bolnica „Prim. dr. Abdulah Nakaš“, Sarajevo, Bosna i Hercegovina erozijama. Normobarična terapija kiseonikom
5 Farmaceutski fakultet Univerziteta u Sarajevu, Sarajevo,
Bosna i Hercegovina može imati toksične efekte kod ljudi ako je
koncentracija kiseonika u udahnutom vazduhu

Korespondencija sa autorom: veća od 50%, ako je brzina primene iznad 7 L/
min i ako primena traje najmanje 6 sati.
Prof. dr Slobodan Janković
Fakultet medicinskih nauka Univerziteta u Kragujevcu, Ključne reči: normobarična terapija kiseonikom,
Svetozara Markovića 69, Kragujevac, Srbija prag toksičnosti, ljudi, sistematski pregled

slobnera@gmail.com

Uvod
Sažetak Inhalaciona terapija kiseonikom često se daje hospita-

Iako postoji jasna dozna zavisnost plućne toksičnosti lizovanim pacijentima (dobija je 35,2% neintubiranih pa-
uzrokovane inhalacijom normobaričnog kiseonika u cijenata), ali u skoro dve trećine slučajeva koncentraciju i
dozu kiseonika nije propisao lekar . Međutim, ako se tera-
1
studijama na životinjama, prag toksičnosti kod ljudi pija kiseonikom daje bez obraćanja pažnje na optimalni re-
ostaje uglavnom nepoznat. Cilj ovog sistematskog žim doziranja, pacijenti koji je primaju imaju veću šansu da
pregleda objavljenih kliničkih studija bio je da se utvrdi umru (relativni rizik je 1,21) . Određeni stepen primenjenog
2
prag u smislu ukupne doze kiseonika primenjene kiseonika uvek će se transformisati u slobodne radikale (hi-
pod normalnim pritiskom, inhalacijom koja izaziva droksilni jon, peroksinitrit, superoksid anjon, itd), ali se pri
prve kliničke znake toksičnosti. MEDLINE, EBSCO, The niskim dozama stvoreni radikali neutrališu antioksidativnim
Cochrane Central Register of Controlled Trials (Central), mehanizmima tela. Ako se daju velike doze koncentrovanog
SCIndex , Scopus, Google Scholar i Clinical Trials. kiseonika, antioksidativni mehanizmi će biti preoptereće-
ni, a višak slobodnih radikala oštetiće mnoge funkcionalne
gov pretraženi su od svog osnivanja do aprila 2022. proteine, narušavajući pre svega normalnu funkciju respi-
godine. Sistematski pregled je obavljen prema unapred ratornog trakta . Nakon traheobronhijalne iritacije, mogu
3
registrovanom protokolu u „PROSPERO“. Studije su uslediti atelektaze i alveolarno oštećenje, sve do akutnog
uključene ako opisuju toksične efekte normobarične respiratornog distres sindroma .
3
terapije kiseonikom kod ljudi. Ukupno je pronađeno 11
Iako postoji jasna dozna zavisnost plućne toksično-
studija lošeg kvaliteta na ljudima, sa eksperimentalnim sti uzrokovane inhalacijom normobaričnog kiseonika u
ili opservacijskim dizajnom.

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(5):7-13. 7