Page 83 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

SMERNICE ZA REHIDRACIJU DECE

SA AKUTNOM DIJAREJOM

GUIDELINES FOR REHYDRATION OF

CHILDREN WITH ACUTE DIARRHEA

Nedeljko Radlović Uvod
1
Zoran Leković Dehidracija je česta komplikacija različitih oboljenja
2, 3
Vladimir Radlović praćenih insuficijentnom kompenzacijom gubitka telesnih
2, 3
Jovana Janković tečnosti iz organizma. Najčešće nastaje usled povraćanja i
2
Petar Rosić proliva, a ređe zbog poliurije (dijabetes melitus, forsirana
3
Marija Mladenović osmotska diureza, nekritična primena diuretika, insipidni
4
Amar Elšeik dijabetes, adrenalna insuficijencija sa gubitkom soli), hi-
5
Olga Radivojević perventilacije (opstruktivni bronhitis, pneumonija, metabo-
3
Iva Čevrljaković 6 lička acidoza), ekscesivnog znojenja (febrilnost, pregreva-
nje, cistična fibroza) i drugih patoloških stanja (opekotine,
1 Akademija medicinskih nauka Srpskog lekarskog društva, Beograd, Srbija jejunostomija, ileostomija) 1, 2 . Najčešći uzrok udruženog
2 Univerzitetska dečja klinika, Beograd, Srbija povraćanja i proliva su alimentarne infekcije i intoksikacije,
3 Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, Srbija dok se povraćanje u odsustvu proliva sreće u veoma hetero-
4 Univerzitet „Singidunum“, Fakultet zdravstvenih, pravnih i poslovnih genoj grupi patoloških stanja, kao što su hijatusna hernija,
studija, Valjevo, Srbija pilorusna stenoza, pilorospazam, peptični ulkus, invagina-
5 Dom zdravlja Kovačica, Kovačica, Srbija
cija, volvulus i inkarceracija creva, akutni apendicitis, hole-
6 Dečje odeljenje, Opšta bolnica Kruševac, Kruševac, Srbija litijaza, holecistitis, pankreatitis, urolitijaza, torzija testisa ili
ovarijuma, meningoencefalitis, adrenalna insuficijencija i dr.
Korespondencija sa autorom:
Prema stepenu deficita telesne tečnosti dehidracija
Prof. dr Nedeljko Radlović može biti laka, srednje teška i teška, a prema nivou seru-
+
Srpsko lekarsko društvo, Džordža Vašingtona 19, Beograd, mskog natrijuma izotona (Na = 130-150 mmol/L), hipotona
+
+
3
Srbija (Na < 130 mmol/L) i hipertona (Na > 150 mmol/L) . Deficit
tečnosti u odnosu na telesnu težinu od 3-5% podrazumeva
n.radlovic@botel.net
laku dehidraciju, od 6-9% srednje tešku i ≥ 10% tešku .
3
Terapija vodom i elektrolitima zavisi od prirode i težine
osnovnog poremećaja, odnosno od stepena i vrste gubitka
Sažetak telesne tečnosti . Tako, na primer, osnovu prevencije i ko-
4
rekcije dehidracije u poremećajima praćenim visokim insen-
Akutna dijareja je čest problem, posebno kod odojčadi zibilnim gubitkom čini voda, dok je u drugim oboljenjima
i male dece. Najčešći uzrok su gastrointestinalne terapijski pristup znatno drugačiji . Izuzetak su samo eks-
1, 4
infekcije, pre svega virusne i bakterijske, a ređe drugi tremno teški oblici dehidracije praćeni šoknim ili prešoknim
faktori. Glavne komplikacije bolesti su dehidracija stanjem u kojima je, u cilju uspostavljanja volemije, inicijalni
i negativan nutritivni bilans. Osnovu terapije ovog tretman identičan . U ovom radu su date smernice vezane
1
patološkog stanja čine prevencija dehidracije, odnosno za prevenciju i korekciju dehidracije kod deteta sa akutnom
njena korekcija, kao i pokriće nutritivnih potreba. dijarejom.
Shodno težini poremećaja, nadoknada gubitka tečnosti
i elektrolita se obavlja intravenski ili primenom
oralne rehidracione solucije, dok režim ishrane, osim Akutna dijareja
u pojedinim slučajevima, treba da bude isti kao pre Akutna dijareja je čest gastrointestinalni poremećaj i
početka bolesti. najčešći uzrok dehidracije posebno kod odojčadi i male
dece 1, 5-8 . Manifestuje se naglom pojavom tri ili više tečnih
Ključne reči: akutna dijareja, dehidracija, deca, ili tečno-kašastih i obilnih stolica, dnevno u trajanju do dve
rehidracija nedelje, najčešće 7-10 dana 5, 9, 10 . Glavni uzrok bolesti su
gastrointestinalne infekcije, virusne i bakterijske, a ređe
parazitarne. Najčešći izazivači akutne virusne dijareje su

81
SMERNICE I PREPORUKE Galenika Medical Journal, 2024; 3(11):81-85. 81