Page 9 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL
P. 9
FAKTORI RIZIKA ZA POJAVU
POSTOPERATIVNIH KOMPLIKACIJA
NAKON CARSKOG REZA
RISK FACTORS FOR POSTOPERATIVE
COMPLICATIONS AFTER CESAREAN SECTION
Danka D. Mostić Stanišić 1, 2
Miloš Radojević normalnih vrednosti krvnog pritiska, srčane
1, 2
Stefan Dugalić 1, 2 frekvence, saturacije hemoglobina kiseonikom, kao
1 Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, Srbija i vreme do uspostavljanja laktacije, vertikalizacije
2 Klinika za ginekologiju i akušerstvo, Univerzitetski klinički centar Srbije, i dužina trajanja hospitalizacije. Intenzitet
Beograd, Srbija postoperativnog bola procenjen je vizuelno-
analognom skalom (Visual Analogue Scale, VAS).
Korespondencija sa autorom: Osim tehnike anestezije, kao mogući faktori rizika
Ass. dr Danka Mostić Stanišić za pojavu komplikacija analizirani su: indeks telesne
mase, tip carskog reza, prvorotka versus višerotka,
Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu,
Dr Subotića starijeg 8, Beograd, Srbija uspostavljanje laktacije, prisustvo komorbiditeta.
mosticd@gmail.com Rezultati: Registrovane su značajne razlike u
intenzitetu postoperativnog bola u odnosu na
tehniku anestezije: najveći intenzitet je bio u
Sažetak grupi sa OETA, a najmanji u grupi sa EA. Statistički
značajne češće promene sistolnog i dijastolnog
Uvod: Iako vaginalni porođaj ima niz prednosti krvnog pritiska i srčanog ritma dva sata nakon
nad operativnim završavanjem trudnoće, svedoci carskog reza zabeležene su u OETA grupi u odnosu
smo da se sve više porodilja i akušera odlučuje za na SA i EA. Merenje pulsne oksimetrije unutar
carski rez, što nije uvek povezano sa medicinskim 24 sata nakon carskog reza pokazalo je značajnu
indikacijama, već sa željom porodilje. Negativne razliku između OETA i EA grupe.
strane operativnog završavanja trudnoće su odložena
mobilizacija, a često i peroralni unos, laktacija, pojava Uspostavljanje laktacije kod primene OETA bilo je
postoperativne mučnine i povraćanja (Postoperative 36-48 sati nakon porođaja (86,3%), u grupi sa SA
nausea and vomiting, PONV), varijacije krvnog pritiska, nakon 18 sati (46,9%) i nakon 24 sata (40,7%), dok je
i naročito, pojava postoperativnog bola, što sve utiče kod pacijentkinja sa EA laktacija kod većine (73,6%)
na zadovoljstvo pacijentkinja nakon carskog reza. Cilj uspostavljena nakon 18 sati. Peroralni unos je
ove studije je da se utvrde faktori rizika za pojavu i brže uspostavljen kod pacijentkinja koje su primile
intenzitet postoperativnog bola i drugih komplikacija regionalne tehnike anestezije, 95,8% pacijentkinja
nakon carskog reza. sa OETA su uspostavile peroralni unos 24-36 sati
nakon porođaja, sa SA 88,9% nakon 18 sati, dok
Materijal i metode: Prospektivnom randomizovanom je kod pacijentkinja sa EA 16,1% peroralni unos
studijom obuhvaćene su 533 pacijentkinje čija uspostavljen nakon 12 sati i kod 82,8% pacijentkinja
se trudnoća završila carskim rezom. Polazeći od nakon 18 sati. Vertikalizacija pacijentkinja bila je
hipoteze da izbor tehnike anestezije utiče na pojavu brža kod regionalnih tehnika anestezije: posle OETA
postoperativnih komplikacija, pacijentkinje su 85,9% pacijentkinja je uspostavilo mobilizaciju
podeljene u tri grupe: prva grupa je primila opštu 24-48 sati nakon porođaja, kod pacijentkinja sa SA
endotrahealnu anesteziju (OETA, n = 284), druga - 77,2% mobilizacija je uspostavljena nakon 18 sati,
grupa spinalnu anesteziju (SA, n = 162) i treća grupa dok je kod pacijentkinja sa EA - 49,4% mobilizacija
epiduralnu anesteziju (EA, n = 87). Evidentirana je uspostavljena nakon 6 sati, i kod 49,4% pacijentkinja
pojava komplikacija: PONV, glavobolja, odstupanja od nakon 12 sati.
ORIGINALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(8):7-13. 7
