Page 11 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Svim ispitanicama je, pre ulaska u studiju, predočen pro- Rezultati
tokol ispitivanja i potpisale su informisani pristanak. Istraži-
vanje je odobreno od strane Etičkog komiteta Medicinskog Najveća prosečna starost bila je u grupi pacijentkinja
fakulteta, Univerziteta u Beogradu. Svim porodiljama uklju- koje su primile OETA (32,4 ± 4,5), a najniža u grupi sa epidu-
čenim u istraživanje uzeta je anamneza i obavljen je fizikalni ralnom anestezijom (31,3 ± 5,4). Nije bilo statističke razlike
pregled. Registrovanje podataka je obavljano u vremenskim poređenjem po grupama (tabela 1).
intervalima 2 h, 12 h i 24 h u postoperativnom periodu. Paci- Statistička značajnost (p = 0,002) je zabeležena poređe-
jentkinje su ocenjivale intenzitet postoperativnog bola vizu- njem socijalnog statusa po grupama – najbolji socijalni sta-
elno-analognom skalom pre nego što su primile analgetike. tus su imale pacijentkinje u EA grupi 74 (85,1%) u odnosu na

Tokom i neposredno nakon primene medikamenata pra- grupe sa OETA - 230 (81,0%) i SA - 128 (79,0%). Pacijentkinje
tili su se i registrovali neželjeni efekti i komplikacije (alergija, sa odličnim socijalnim statusom su imale najzastupljeniju
mučnina, povraćanje, glavobolja i dr). Takođe, praćeno je i spinalnu anesteziju (10,5%), ali taj odnos nije bio statistič-
registrovano vreme mobilizacije, peroralnog unosa hrane ki značajan. Prema stepenu obrazovanja najveći procenat
i uspostavljanje laktacije. Sagledano je i opšte psihofizičko u grupi osnovnog/srednjeg obrazovanja je bio sa OETA i to
stanje porodilje. (21,8%), a najmanji u grupi sa SA (17,3%). Pacijentkinje sa vi-
sokim (fakultetskim) obrazovanjem su bile najzastupljenije
Za statističku obradu podataka korišćene su deskrip- u grupi sa SA i to 82,7%, dok je najmanja zastupljenost bila
tivne (aritmetička sredina, medijana) i mere varijabiliteta u grupi sa OETA (78,2%). Međugrupnim poređenjem nije na-
(standardna devijacija, minimalna i maksimalna vrednost) đena statistički značajna razlika.
kod numeričkih obeležja posmatranja, odnosno apsolutni
i relativni brojevi kod kvalitativnih obeležja posmatranja. Po pitanju pariteta (primapare/multipare) i tehnike
Hi-kvadrat test je korišćen za ispitivanje razlike u učestalo- primenjene anestezije, OETA je primenjena kod 59,9% pr-
sti posmatranih kategorijalnih obeležja i poređenja izme- vorotki, a kod drugorotki/višerotki u 40,1% slučajeva. Isti
đu ispitanika po grupama. U slučaju raspodele različite od procentualni odnos bio je i kod SA, ali ova razlika nije sta-
normalne i kod poređenja između tri grupe ispitanika ko- tistički značajna. Epiduralna anestezija je najčešće primenji-
rišćen je Mann Whitney U test, a u slučaju normalne raspo- vana kod prvorotki (90,8%), dok je svega 9,2% drugorotki/
dele podataka korišćen je t-test. Za određivanje prediktora višerotki primilo EA, što je visoko statistički značajna razlika
razlika između ispitanika korišćena je logistička regresiona (tabela 2).
analiza. Određivana je i senzitivnost i specifičnost svakog Svi vitalni parametri (sistolni i dijastolni pritisak, srčana
posmatranog bodovnog skora, koji se u logističkoj regresiji frekvenca i saturacija hemoglobina kiseonikom) naših ispi-
izdvojio kao prediktor razlike, radi ocene efikasnosti njihove tanica bili su najbolji u grupi koja je primala regionalnu ane-
primene. U svim testovima, p vrednost < 0,05 se smatrala steziju, u sva tri merenja (tabela 3).
statistički značajnom. Za statističku obradu podataka kori-
šćen je IBM SPSS 25,0 statistički softver. Intenzitet postoperativnog bola, mereno VAS skalom,
bio je statistički značajno veći kod pacijentkinja koje su pri-
male OETA u odnosu na RA, u sva tri merenja (tabela 4).
Tabela 1. Starost, socijalni status i obrazovanje ispitanica
Karakteristike OETA (n = 284) SA (n = 162) EA (n = 87) Značajnost (p)

Starost (X+SD) 32,4 ± 4,5 31,9 ± 4,4 31,3 ± 5,4 0,104
Socijalni status (%) 43 (15,1%) 17 (10,5%) 3 (3,4%)
- loš
- zadovoljavajući 230 (81,0%) 128 (79,0%) 74 (85,1%) 0,002*
17 (10,5%)
10 (11,5%)
11 (3,9%)
- odličan
Obrazovanje (%)
62 (21,8%)
28 (17,3%)
- osnovno/srednje 222 (78,2%) 134 (82,7%) 18 (20,7%) 0,514
69 (79,3%)
- visoko
Legenda: * - statistički značajna razlika.
Tabela 2. Akušerske karakteristike pacijentkinja
Karakteristike OETA SA EA p
Paritet
- prvorotka 170 (59,9%) 97 (59,9%) 79 (90,8%) < 0,001*
- drugorotka/ višerotka 114 (40,1%) 65 (40,1%) 8 (9,2%)
Tip carskog reza 228 (80,3%) 141 (87,0%) 51 (58,6%)
- planiran 56 (19,7%) 21 (13,0%) 36 (41,4%) < 0,001*
- hitan
Legenda: * - statistički značajna razlika.

ORIGINALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(8):7-13. 9