Page 63 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Tabela 2. Pozitivni simptomi i znaci kod neuropatskog bola
Spontani pozitivni simptomi i znaci:
Parestezija - bezbolna abnormalna senzacija
Dizestezija - bezbolna neprijatna abnormalna senzacija
Paroksizmalni bol - udarni, probadajući bol
Površni žareći bol - trajni bol opečenosti kože
Duboko lokalizovan bol
Simpatički bol - udružen sa sudomotornim, vazomotornim i trofičkim promenama
Evocirani pozitivni simptomi/znaci:
Simptom/znak Nalaz
Alodinija - bezbolan lagan pritisak na kožu izaziva bol Širenje oštrog, žarećeg bola iz zone draženja u nenadraženu kožu
Primarna hiperalgezija - bol izaziva bezbolan tatički pritisak na kožu Tup bol prisutan u zoni aferentnih završetaka. Primarna zona.
Sekundarna hiperalgezija - bol izaziva bezbolna ubodna draž Oštar površni bol u nadraženoj zoni sa širenjem u nenadraženu kožu
Hiperalgezija na hladno ili toplo - bol provociran bezbolnim dražima Osećaj pečenja u zoni nadražaja. Primarna zona.
Vremenska sumacija - pri ponavljanoj aplikaciji pojačava se senzacija bola Oštar površni bol rastućeg intenziteta
Naknadna senzacija - bol koji nastaje tokom stimulacije i traje i nakon prestanka dejstva draži Trajni evocirani bol

su uglavnom koristile nevalorizovane upitnike. U studiji u Retke studije koje su pratile bolesnike pokazale su da se
kojoj je korišćen DN4 upitnik, identifikovan je bol kod 70%, nakon akutne faze bolesti, bol redukuje, ali često zaostaju
a neuropatska komponenta bola kod 43% bolesnika sa GBS senzitivni neuropatski elementi kao što su parestezije/dize-
tokom akutne faze bolesti . Studija koju su sproveli Svami stezije . Dosadašnja istraživanja su pokazala da bol ili neki
20
22
i koautori, na populaciji bolesnika u Indiji, je koristila PD-Q senzitivni simptom može trajati godinama nakon izlaska iz
i pokazala prevalencu neuropatskog bola od 56,25% . Pret- bolne faze . Muskuloskeletni bol se održava i do dve godine
23
28
hodno sprovedenim istraživanjem bola kod pacijenata sa kod čak trećine bolesnika 20, 29 .
GBS u našoj populaciji utvrđeno je da je prevalenca bola u
akutnoj fazi 85,5%, a neuropatskog bola 26,4% . Psihiološki distres je povezan sa GBS, obzirom na nagli
24
početak tegoba i izražen motorički deficit. Pretpostavka je i
Postoje istraživanja koja ukazuju da je gastrointestinal- da bol ima značajnu ulogu u pogoršanju depresije i anksio-
na infekcija prediktor bola . Do sada dostupna istraživanja znosti, kao i lošijem kvalitetu života i spavanja. Studije koje
20
nisu ukazala na razlike u odnosu na godine života i pol u su sprovedene pokazuju i poboljšanje u kvalitetu spavanja i
predispoziciji za javljanje bola. Potrebno je sprovesti obimi- smanjenje anksioznosti i depresije po izlasku iz akutne faze
nije istraživanje koje će obuhvatiti veći broj bolesnika kako bolesti . Prethodna ispitivanja su pokazala da su najviše
23
bi se mogli izvući adekvatni zaključci. pogođene komponente kvaliteta života kod bolesnika sa
GBS i prisutnim neuropatskim bolom: emocionalna, socijal-
U prethodnim istraživanjima autori su se retko bavili lo- na i vitalna komponenta. Uticaj na emocionalnu i socijalnu
kalizacijom bola u GBS sindromu, a istraživanja koja su se funkciju bi mogao biti smernica za dalji razvitak terapijskih
time bavila prezentuju slične rezultate (vratna i krsnosla- modaliteta i veće uključivanje kliničkih psihologa i psihijata-
binska kičma, ekstremiteti) 25, 26 . Retko glavobolja može biti ra u pružanje podrške i psihoterapiju ovih bolesnika. Kada
simptom u GBS sindromu. Kao uzroci glavobolje u GBS sin- se porede tipovi bola, neneuropatski bol je bio češći, ali sla-
dromu prepoznati su: diasutonomija (sindrom posteriorne bijeg intenziteta, i ostavljao je manje posledica na psihičko
reverzibilne encefalopatije), sekundarna intrakranijalna hi- zdravlje obolelog.
pertenzija (usled hiperproteinorahije u likvoru), izvođenje
lumbalne punkcije (postpunkcijska glavobolja), cerebralna
venska tromboza (što zahteva poseban oprez i na šta treba Lečenje bola kod bolesnika sa GBS
misliti ukoliko se bolesnik požali na glavobolju) i aseptički
meningitis na terenu primene IVIG . Lečenje bola je multimodalan proces i zavisi od više
27
faktora. Farmakoterapija bola je usmerena prema patoge-
Dijagnostikovanje bola kod bolesnika sa AIDP se zasni- netskim mehanizmima kao što su: nocicepcija, periferna
va na adekvatno uzetoj anamnezi, upotrebi već spomenutih senzitizacija, ektopična aktivnost, centralna senzitizacija,
skala i upitnika i fizikalnom pregledu. U centrima gde je to smanjena inhibicija. U terapiji bola često se kombinuju leko-
moguće sprovesti, mogu se izvršiti i dopunske dijagnostičke vi sa različitim mehanizmima dejstva, čime se postiže njiho-
procedure za registrovanje neuropatskog bola, kao što su va veća efikasnost i bezbednost.
laserski evocirani potencijali i kvantitativno senzorno testi-
ranje. Nesteroidni antiinflamatorni lekovi (Nonsteroidal Antiin-
flammatory Drugs, NSAIDs) se koriste za lečenje blagog do
srednje jakog bola. Opioidi su veoma efikasni analgetici i

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2024; 3(11):59-64. 61