Page 33 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

reverzibilan, uz dovoljno rano preduzete mere kardiopulmo- lečenja. FA se moraju definisati kao poremećaji srčanog ri-
nalne reanimacije. Broj SCD raste sa starenjem pacijenata. tma koji nisu povezani sa kontrakcijama materice .
9
U Sjedinjenim američkim državama, po nekim autorima, na
svakih 6 iznenadnih smrti dolazi jedna kojoj se ne prona- Dijagnostika se uglavnom bazira na primeni M-moda,
đe uzrok nakon obdukcije, i u tim slučajevima uzrok smrti kada kursor pozicioniramo kroz pretkomoru i komoru isto-
je verovatno primarna maligna aritmija ventrikula. Mogući vremeno, pri čemu smo u stanju da registrujemo mehanič-
uzroci SCD kod odojčadi i dece su: kongenitalne anomalije ke pokrete zidova koji su analogni talasima depolarizacije
srca, urođene ili stečene - aortna stenoza, ToF, transpozi- pomenutih struktura. Putem ove ultrazvučne metode može-
cija velikih krvnih sudova, sindrom hipoplazije leve strane mo izračunati frekvencu pretkomora i komora i registrovati
srca; bolesti koronarnih arterija (ALCAPA, Kavasakijeva bo- prevremene kontrakcije (ekstrasistole ili atrioventrikular-
10
lest, nodozni periarteritis, disekcija aorte, rupture aortalne nu disocijaciju) . Dvodimenzionalnom ehokardiografijom
aneurizme; bolesti miokarda - miokarditis, hipertrofična i ćemo teško otkriti vrstu poremećaja ritma, pa i odrediti
dilatativna kardiomiopatija, lajmski karditis; aritmije (Long frekvencu fetalnog srca, ali nam je korisno za otkrivanje pri-
QT Syndrome, LQTS), Brugada sindrom, kateholaminergičke druženih strukturnih srčanih mana. Doppler ehokardiogra-
polimorfne ventrikularne tahikardije, idiopatske ventriku- fiju koristimo pozicioniranjem kursora pulsnog dopplera na
11
larne fibrilacije, aritmogeni lekovi, sindromi preekscitacije; mesto fibroznog spoja aortnog i mitralnog anulusa .
drugo - komocija srca, plućna hipertenzija, anorexia nervosa, Klasična podela FA je na iregularne ritmove, tahiaritmije
poremećaji elektrolita i dr. i bradiaritmije. Iregularni ritmovi čine 85% svih prenatalnih

Patofiziološki, srčane aritmije i ventrikularna disfunkci- otkrivenih poremećaja ritma i, mada su benigni, sugerišu
ja su paralelni faktori miokardnih abnormalnosti koji leže u obavezno praćenje, jer u 1-2% slučajeva mogu uzrokovati
12
patofiziologiji SCD. Često je nemoguće, posebno kod idio- nastanak tahiaritmija . Iregularni ritmovi su sinusna aritmi-
patske dilatacijske kardiomiopatije koju najčešće vezujemo ja, ekstrasistole, bilo supraventrikularne ili ventrikularne,
12
za SCD, reći zapravo da li se radi o njoj kao o uzroku ili po- kao i tahiaritmije sa blokiranim provođenjem . Bez obzira
sledici. Srčana insuficijencija bi mogla, takođe biti jedan od na gestacijsko doba, prema definiciji, fetus ima normalnu
uzročnih ili pridruženih faktora SCD, zbog strukturnih pro- frekvencu 100-180/min. Pri tome je važno razlikovati povre-
mena miokarda (Tachycardia-induced cardiomyopathy) . mene fiziološke akceleracije i deceleracije od pravih aritmi-
8
ja. Aritmije nastupaju iznenada, isto tako prestaju naglo, a
Kod odraslih bolesnika atrijalna fibrilacija je najčešći većina ozbiljnih aritmija je prema trajanju dugotrajna ili čak
uzrok srčane insuficijencije i to je zapravo najčešće zbog neprekidna. Okvirno, vrlo nagle promene frekvence, naro-
hronične tahikardije. Kod dece govorimo o stalnoj hroničnoj čito ako je frekvencija brža od 200/min, češće su povezane
tahikardiji koja nije sinusna (ektopični atrijalni ritam, hao- sa patološkim stanjima. Tahiaritmije su poremećaji ritma sa
tični atrijalni ritam i atrijalna fibrilacija, permanentna junk- frekvencom iznad 180/min, poput sinusne tahikardije, su-
cijska kružna tahikardija, intraatrijalna kružna tahikardija i praventrikularne tahikardije, atrijalnog flatera ili fibrilacije,
atrijalna undulacija, neprekidna ventrikularna tahikardija) . kao i ventrikularne tahikradije, koja je srećom vrlo retka.
6
Kod dece je problematično da li je sinusna tahikardija više Bradiaritmije se karakterišu frekvencom ispod 80/min, u
uzrok nego posledica srčane insuficijencije. Današnje stano- vidu sinusne bradikardije, atrioventrikularnim blokom II i III
vište je da su najčešće aritmije sa mogućim razvojem SCD stepena i neprovedenim supraventrikularnim ekstrasistola-
u grupi bolesnika sa kardiomiopatijama (hipertrofična, di- ma . FA mogu biti pravilne (regularne) i nepravilne (iregu-
14
latacijska, restrikcijska, aritmogena kardiomiopatija desne larne), a prema frekvenciji kao bradikardije i tahikardije .
13
komore i urođene srčane mane) .
3
Kao što je pomenuto, desetina svih FA zahteva praćenje
i primenu terapije. Zbog specifičnosti histološke građe fe-
Fetalna aritmija talnog miokarda tahikardija kod fetusa traje duže od 48 h
može uzrokovati tešku srčanu insuficijenciju i razvoj fetal-
Fetalna aritmija je prvi put opisana 1930. godine. Sve je nog hidropsa. Pri uvođenju terapije bilo bi važno znati vrstu
više u fokusu interesovanja i smatra se da je ima 1-2% fetu- poremećaja ritma, starost fetusa, status kardiovaskularnog
sa. Signifikantne ili ozbiljnije aritmije se utvrđuju u 0,4-0,6% sistema fetusa i eventualne posledice na zdravlje trudnice.
trudnoća i predstavljaju i 5-10% svih indikacija za fetalnu Na raspolaganju je više terapijskih modaliteta: ekspektativ-
ehokardiografiju. Poslednje dve decenije najmanje 10% fe- na terapija u vidu praćenja, davanja antiaritmika majci, in
talnih aritmija zahteva brižljivo praćenje ili lečenje, odnosno utero terapija (poput direktnog davanja antiaritmika fetusu
prenatalnu terapiju. Danas se zna da je važnost FA u tome kroz pupčanik, implantacije pejsmejkera in utero), kao i op-
što jedan deo obolelih fetusa može imati vrlo ozbiljne po- cija indukcije porođaja. Lečenje FA podrazumeva dobru sa-
sledice, čak iako im je aritmija izolovana, a kod drugog dela radnju stručnjaka akušera, neonatologa, fetalnog kardiolo-
obolelih fetusa, aritmije su znak poremećaja u razvoju srca ga i kardiologa za odrasle . Medikamentno lečenje fetalnih
14
koji će se otkriti daljom dijagnostikom. Iako su poznate već bradiaritmija je izuzetno teško. Nakon dijagnostikovanja FA,
decenijama, fetalne aritmije još uvijek imaju dosta nepozna- lek se daje majci, pa preko placente dospeva u fetalnu cirku-
nica, kako u pogledu dijagnostike, tako i u pogledu njihovog laciju. Nažalost, ima se utisak da nema dovoljno pouzdanih

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2024; 3(11):29-34. 31